Hầm dìm Thủ Thiêm vượt sông Sài Gòn là một trong những dự án đồ sộ của khu đô thị mới Thủ Thiêm, tạo ra sự giao lưu về mọi mặt cho người dân địa phương. Và đây còn là hầm dìm đầu tiên được xây dựng ở Khu vực Đông Nam Á.
Bán đảo Thủ Thiêm chỉ cách trung tâm TP.HCM khoảng hơn 300m đường sông. Vùng đất bán đảo này có diện tích 737ha, hiện đang là nơi sinh sống và làm việc của khoảng 40.000 dân. Kinh tế Thủ Thiêm chỉ tăng trưởng khoảng 5%/năm, chủ yếu người dân sống bằng sức lao động từ các công xưởng ven bờ sông Sài Gòn và phần còn lại sống nhờ các nghề tự do với dịch vụ trên sông, buôn bán nhỏ là chủ yếu. Nông nghiệp hầu như không phát triển do đất hoang hóa nhiều. Các nguồn lợi từ thủy sản hầu như không có. Vì thế, không có lý do gì để chỉ cách nhau một con sông mà hai bên lại giàu – nghèo tương phản như vậy. Mặt khác, Thủ Thiêm lại có cảnh quan hết sức lý tưởng mà nhiều nước trên thế giới mơ ước để phát triển đô thị trung tâm với các trung tâm thương mại, tài chính quốc tế.
Do đó, Hầm Thủ Thiêm được xây dựng thành công sẽ giúp rút ngắn thời gian đi lại từ Quận 1 sang Quận 2 chỉ còn hơn 1 phút so với với trước đây và tạo điều kiện cho các phương tiện lưu thông thuận tiện hơn. TP.HCM sẽ có đường vành đai có thể nối thành vòng tròn, biến quận 2 trở thành trung tâm tài chính – dịch vụ – thương mại cao cấp, có hệ thống hạ tầng hiện đại với một không gian sống, làm việc lý tưởng dần thành hiện thực. Khi đó, phố Đông Sài Gòn (Thủ Thiêm) không phải là cái tên mơ ước nữa.
Thực hiện hầm hiện đại nhất Đông Nam Á
Hầm Thủ Thiêm dài 1.490m, bao gồm 371m hầm dìm (tên phương pháp thi công loại hầm này), phần dẫn lên bờ dài 770m, đảm bảo cho 6 làn xe lưu thông và có hai đường thoát hiểm cùng các thiết bị thông gió, chiếu sáng, hệ thống cấp nước, chống cháy, đo đạc độ ô nhiễm không khí và hệ thống đếm xe… Ngoài ra, hầm còn có hệ thống loa phóng thanh, báo động khi xảy ra sự cố.
Khi xây dựng hầm dìm, trước tiên phải xây dựng bể đúc hầm rộng khoảng 6 ha trên khu đất rộng khoảng 10 ha ở phía Q.2. Bể đúc tương tự như một âu thuyền, đảm bảo có thể chế tạo cùng lúc 4 đốt hầm, mỗi đốt có dạng hộp đôi rộng 33,3m, cao 9m, dài khoảng 90m, trọng lượng mỗi đốt nặng đến 36.000 tấn. Cùng với việc đúc các đốt hầm, nhà thầu đã tiến hành nạo vét trên 450.000m3 bùn dưới đáy sông Sài Gòn với độ sâu gần 30m và xây sẵn móng để đặt các đốt hầm xuống.
Sau khi đúc xong, các đốt hầm tạm thời được bít kín lại, rồi cho nước vào bể đúc để các đốt hầm nổi lên. Sau đó, dùng xà lan kéo các đốt hầm này ra sông và đánh chìm đúng vào vị trí móng đã được ấn định, rồi dùng kỹ thuật để nối ghép các đốt hầm này lại thành một đường hầm nằm sâu dưới đáy sông.
Ngoài hầm dìm, ở 2 bên bờ là những đoạn hầm kín và hở với phương pháp thi công ít phức tạp hơn. Vỏ hầm có kết cấu bê tông cốt thép, dày 1,2m, đảm bảo chịu lực, chống thấm tốt và được kiểm tra kỹ khi còn ở trên bể đúc.
Đây là một phương pháp thi công nhanh và hiệu quả, được nhiều nước trên thế giới áp dụng (đặc biệt là ở Nhật Bản, đất nước có nhiều đảo) và họ đã làm rất thành công. Ở Úc, Hồng Kông cũng đã làm hầm dìm; còn ở Đông Nam Á thì hầm Thủ Thiêm là hầm dìm đầu tiên. Obayashi (Nhật Bản) là một tập đoàn lớn có kinh nghiệm về thi công hầm dìm, đây cũng là đơn vị thầu xây dựng công trình này.
