Chùa Phổ Minh [Khám Phá Vẻ Đẹp]

Chùa được thành lập ngày 08 tháng 04 mùa Phật Đản Phật lịch 2499, năm Ất Mùi 1955, thuộc hệ phái Phật giáo miền Vĩnh Nghiêm.
Năm 1954 cùng với số đồng bào di cư từ Bắc vào Nam trong đó có số ít chư tăng của Giáo hội Phật giáo Tăng Gìa Bắc Việt, nhằm tạo thiện duyên hướng dẫn tinh thần cho số bà con có tín ngưỡng Phật giáo. Cuối năm 1954 Thượng tọa Thích Tâm Châu, Thượng tọa Thích Độ Lượng quy tụ và hướng dẫn một số bà con lần đầu tiên lên Buôn Ma Thuột lập trại định cư Phật giáo lấy tên Hưng Đạo, những ngày đầu lập trại còn muôn vàn khó khăn về vật chất.
Cuộc sống của bà con tạm thời ổn định, ngôi chùa được hình thành bằng vật liệu thô sơ tường gỗ, mái lợp tôn. Thượng tọa Thích Tâm Châu trở về Sài Gòn còn lại Thượng tọa Thích Độ Lượng tiếp tục làm Phật sự cùng phụ tá cho Thượng tọa có hai vị Đại đức Thích Thanh Thuyên và Đại đức Thích Thanh Nhuệ.

rong thời gian này Thượng tọa Thích Độ Lượng đã làm được nhiều Phật sự đáng trân trọng như: xây dựng hai dãy nhà bên tả, hữu chính điện để làm trường học, lấy tên trường tiểu học Hưng Đạo, dạy văn hóa cho con em Phật tử. Thầy giáo dạy văn hóa lúc bấy giờ là do chư Tăng phụ trách, dưới sự chỉ đạo của Thượng tọa Thích Độ Lượng. Đến mùa thu năm Canh Tý 1960,Thượng tọa Thích Độ Lượng trực tiếp chỉ đạo đúc Đại Hồng Chung nặng 400kg và một pho tượng Phật A Di Đà, nghệ nhân thực hiện được tuyển từ phường Đúc cố đô Huế vào, tượng A Di Đà diện mạo được đúc theo khuôn của mẫu tượng Phật đang tôn thờ tại các ngôi cổ tự cố đô, Đại Hồng Chung được lên khuôn và thi công theo mẫu chuông của các chốn tổ phía bắc, hiện nay vẫn đang tôn trí tại bản tự Phổ Minh, đó là Bảo vật và cũng là niềm tự hào của hàng Phật tử chùa Phổ Minh, “Chuông và Tượng được đúc tại khuôn viên đất chùa”. Sau khi đúc chuông và tôn tượng viên mãn, Thượng tọa Thích Độ Lượng trở về Sài Gòn, chùa được giao lại cho hai thầy Thích Thanh Thuyên và thầy Thích Thanh Nhuệ.
Sau cuộc đấu tranh của Phật giáo năm 1963 (Qúy Mão), chế độ độc tài Ngô Đình Diệm sụp đổ, Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất ra đời. Sau đó thầy Thanh Thuyên và thầy Thanh Nhuệ đều trở về Sài Gòn, lúc ấy chùa được giao lại cho toàn thể Phật Tử điều hành, từ đó ban trị sự chi hội Phật giáo Vĩnh Nghiêm ĐăkLăk bầu ông Phạm Đức Quang (ông Lý Sầm) làm trưởng ban và một số Đạo Hữu có tâm huyết đảm trách.

Vì ngôi chùa cũ làm bằng vật liệu thô sơ, trải qua thời gian dài đã xuống cấp cũng như địa điểm không thuận tiện cho sự sinh hoạt của quần chúng. Được sự chỉ đạo của chư tôn đức miền Vĩnh Nghiêm, thể theo nguyện vọng của quần chúng bà con Phật tử đã tự nguyện hiến cúng đất, tịnh tài, tịnh vật xây dựng chùa mới.
Vào mùa Xuân năm Ất Tỵ 1965 chùa được di chuyển ra vị hiện nay. Khuôn viên chùa được tọa lạc trên một triền đồi thoáng mát phong cảnh hữu tình, chùa hướng về phía Tây Nam nhìn xuống thung lũng, ngôi chùa cũ và khuôn viên đất được Phật tử làm đình để tôn thờ Quốc tổ Hùng Vương, Đức thánh Trần Hưng Đạo và các vị anh linh anh hùng dân tộc, theo đúng tinh thần của người Phật tử xứ Bắc luôn hướng về Quê Hương nguồn cội. Ngôi chùa mới được xây dựng cho đến mùa Thu năm Đinh Mùi 1967 hoàn thành, diện tích 200m^­2 xây dựng bằng vật liệu kiên cố bê tông cốt thép, tường xây gạch mái lợp ngói, dáng vẻ uy nghiêm hùng mạnh mang đậm bản sắc Phật giáo xứ Bắc. Đây là một phật sự đáng trân trọng đối với toàn thể Phật tử trong hoàn cảnh xã hội lúc bấy giờ.

Niềm vui của Phật tử chưa được bao ngày, thì cuộc chiến tàn khốc tết Mậu Thân (1968), chùa bị bom Mỹ bắn phá hư hỏng 80% đây là một thách thức vô cùng lớn lao đối với toàn thể Phật tử bổn tự Phổ Minh. Thế rồi với sự cố gắng của các vị lãnh đạo chùa và bằng tất cả tấm lòng của Phật tử, ngôi chùa được khôi phục lại, để có nơi cho Phật tử sinh hoạt và lễ bái (đây là lần trùng tu thứ nhất). Tâm nguyện của tất cả Phật tử đề bạt lên chư tôn đức lãnh đạo môn phái Tổ đình Vĩnh Nghiêm nhiều lần mong sao chùa có vị sư trụ trì để hướng dẫn Phật tử tu học nhằm ổn định tinh thần cũng như cuộc sống thường nhật.

Vào ngày 25/03/2001 (nhằm ngày 1/3 năm Tân Tỵ), môn phái Tổ đình Vĩnh Nghiêm cũng như ban trị sự GHPGVN tỉnh ĐăkLăk bổ nhiệm Đại đức Thích Trí Minh kế nghiệp trụ trì chùa Phổ Minh. Kể từ đó đến nay Đại đức Thích Trí Minh đã tiếp nối con đường hoằng dương chính pháp của các bậc Cao tăng tiền bối đã đi.
Cuối năm 2001, Đại đức cùng ban Hộ tự chùa đã vận động Phật tử trùng tu lại nhà tăng và hoàn thiện khuôn viên sân.
-Năm 2002 trùng tu tượng đài Quán Thế Âm, tiểu lâm viên Tỳ Ny, mua thêm 500m² đất (cụ Nguyễn Nghĩa) phía sau trai đường mở rộng khuôn viên chùa và mua 6000m² đất (đạo hữu Nguyễn Khắc Bản) sát bên Nghĩa trang để mở rộng khuôn viên.

Thể theo nguyện vọng của các bậc tiền bối vào mùa Phật Đản năm (Mậu Tý) 2008 PL2552 ( Đại lễ Phật Đản liên hiệp Quốc tại Việt Nam ) gia đình đạo hữu Phạm Văn Cháp đã hoan hỷ sang nhượng lại cho nhà chùa lô đất ngay phía sân trước Chính điện làm đường bộ hành lên chùa chiều dài 26,84 mét chiều rộng 10 mét và cũng trong thời gian này khởi công động thổ xây dựng cổng Tam quan bằng vật liệu đá xanh Ninh Bình và nhóm nghệ nhân đã được tuyển từ Cố đô Hoa Lư Ninh Bình vào thi công trong thời gian một năm. Đây là một công trình kiến trúc với bao tâm huyết và hoài bảo của nhiều thế hệ, các hoạ tiết hoa văn công trình trang trí được làm theo phong cách Phật giáo thời Lý Trần.