Núi Bà Rá [Khám Phá Vẻ Đẹp]

Núi Bà Rá thuộc địa phận hai phường Sơn Giang và Thác Mơ, thị xã Phước Long, Tỉnh Bình Phước, cách TP HCM 180 km (đi theo quốc lộ 14). Núi Bà Rá có tổng diện tích 307.325m², cao 732m, được xem là ngọn núi cao nhất ở tỉnh Bình Phước và thứ 3 ở Nam Bộ.

Lên đỉnh núi Thần Ở miền Đông Nam bộ có núi Bà Rá (thuộc huyện Phước Long, tỉnh Bình Phước). Đồng bào S’Tiêng gọi ngọn núi này với cái tên đầy thành kính: “Bơnom Brah”, có nghĩa là “ngọn núi Thần” Toàn cảnh nhìn từ lưng chừng núi Bà Rá Sáng sớm, từ ngã tư Thị xã Đồng Xoài (tỉnh Bình Phước) theo Quốc lộ 741 nối thị xã Đồng Xoài với huyện Phước Long (Bình Phước) – con đường trải nhựa rộng thênh thang xuyên qua những cánh rừng cao su bạt ngàn.

Nằm giữa một vùng đồi núi thấp, địa hình hiểm trở, cây cối mọc um tùm, vào những năm đầu thế kỷ 20, khu vực núi Bà Rá được coi là nơi “rừng thiêng, nước độc”, không người qua lại. Năm 1925, thực dân Pháp đã xây dựng tại đây một nhà tù khổ sai để giam giữ các tù nhân chính trị và những người bị tình nghi là cộng sản nhưng không thành án. Sau đó khi tham chiến tại Việt Nam, Mỹ đã tiếp quản khu vực này và cho xây dựng một căn cứ quân sự hiện đại (có cả sân bay trực thăng) trên đỉnh núi với mục đích kiểm soát toàn bộ vùng Đông Nam Bộ. Tuy nhiên, với ý chí chiến đấu kiên cường, bất khuất của quân và dân Bình Phước, thực dân Pháp và đế quốc Mỹ đã lần lượt phải rút lui khỏi núi Bà Rá. Hiện nơi đây vẫn còn lưu giữ nhiều dấu tích lịch sử liên quan đến hai cuộc chiến tranh này như: nhà tù Bà Rá (do Pháp xây dựng), sân bay trực thăng (do Mỹ xây dựng), hang Dơi, hang Cây Sung, hang bà Bảy Tuyết (nơi mà quân và dân Bình Phước từng cư trú để chống Pháp và Mỹ)

Nằm dưới chân núi Bà Rá là hồ Thác Mơ với diện tích rộng khoảng 12.000ha, sức chứa 1,3 tỉ m³ nước, giữa hồ có 10 hòn đảo lớn, nhỏ, xung quanh hồ rợp bóng cây xanh. Hồ không những có vai trò cung cấp nước cho thủy điện Thác Mơ, điều tiết lũ cho vùng hạ du, tạo môi trường nuôi trồng thủy sản phục vụ đời sống của người dân địa phương mà còn là điểm tham quan lý tưởng gắn kết với núi Bà Rá tạo thành cụm điểm du lịch trên núi, dưới hồ vô cùng thơ mộng.

Với vẻ đẹp thiên nhiên phong phú và dấu tích lịch sử hào hùng, Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) đã ra quyết định 568-VH/QĐ-BVHTT ngày 4/10/1995 công nhận núi Bà Rá là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia. Ngày 30/12/2002, UBND tỉnh Bình Phước đã ban hành Quyết định số 2535/QĐ-UB về việc phê duyệt quy hoạch khu du lịch sinh thái Bà Rá -Thác Mơ gồm các phân vùng quy hoạch như: khu vực núi Bà Rá (diện tích 1.300ha), đảo Khỉ trên hồ Thác Mơ (diện tích 200ha) và phạm vi bảo vệ sinh thái toàn bộ vùng núi Bà Rá và lòng hồ Thác Mơ (diện tích 1.000ha). Song song với đó là việc tôn tạo các di tích nhà tù Bà Rá, hang Dơi, hang Cây Sung, hang bà Bảy Tuyết, chùa Bà Rá; xây dựng mới làng kiến trúc trên đảo Khỉ, làng du lịch, cơ sở lưu trú và ẩm thực trên núi Bà Rá, các bến, trạm thông tin du lịch, hệ thống đền, chùa, tượng Phật; trang bị các phương tiện phục vụ du khách trong khu du lịch; phát triển, bảo vệ rừng, núi Bà Rá… đặc biệt là công trình cáp treo núi Bà Rá với chiều dài 2.063m, gồm 32 cabin, chia làm 8 nhóm, mỗi nhóm 4 cabin, các cabin làm bằng khung vỏ hợp kim nhôm, có 6 chỗ ngồi. Hiện việc tôn tạo các di tích và xây mới công trình cáp treo đã hoàn thành đưa vào sử dụng. Các hạng mục khác sẽ hoàn thành trong những năm tiếp theo.

Đến với khu du lịch sinh thái Bà Rá – Thác Mơ, ngoài việc chiêm ngưỡng khung cảnh thiên nhiên Biển Hồ trên cao nguyên vào buổi bình minh, cùng ngư dân bản địa buông lưới, thả câu vào lúc hoàng hôn hay thưởng thức đặc sản cá lăng, cá chình sông Bé vào buổi tối, du khách còn có dịp tìm hiểu về cuộc chiến đấu chống Pháp và Mỹ anh dũng, kiên cường của quân và dân Bình Phước thông qua các di tích lịch sử. Đặc biệt, nếu đến đây vào ngày 6/1 hàng năm, du khách còn có cơ hội tham gia giải việt dã Chinh phục đỉnh núi Bà Rá mang tầm quốc tế, thu hút nhiều vận động viên đến từ các quốc gia như Lào, Campuchia, Thái Lan…

Để lên đỉnh núi Bà Rá, du khách có thể đi cáp treo hoặc đi theo hành trình như sau: Từ chân núi, đi xe máy hoặc ô tô theo con đường trải nhựa lên đồi Bằng Lăng – nơi có nhà bia tưởng niệm ghi nhớ công lao của các anh hùng liệt sĩ. Từ đây, bước qua 1.767 bậc tam cấp bằng đá với hai bên là màu xanh ngút ngàn của rừng trúc, lồ ô và những cây cổ thụ vài trăm năm tuổi sẽ lên đến đỉnh – nơi có dấu tích sân bay trực thăng do Mỹ xây dựng, ngọn ăng ten của Đài Phát thanh truyền hình Bình Phước cao 48m, điện thờ tượng Phật Bà nghìn tay. Từ đỉnh núi Bà Rá, du khách có thể phóng tầm mắt chiêm ngưỡng cả một vùng thị xã Phước Long rộng lớn, dưới chân núi là hồ thủy điện Thác Mơ long lanh, in bóng núi non, mây trời.