Nhà Tròn [Khám Phá Vẻ Đẹp]

Nhà Tròn là cái tên được người dân địa phương dùng để gọi kiến trúc hình trụ tròn cao 20m ngay trung tâm thành phố Bà Rịa, vốn là tháp nước hay lầu nước (Chatoau deau) được chính quyền Pháp xây dựng từ đầu thế kỷ 20. Hiện nay Nhà Tròn được chính quyền và nhân dân địa phương tôn tạo tu bổ, gìn giữ và bảo vệ. Nhà Tròn giờ là tụ điểm văn hoá, đọc sách báo.

Tại đây, ngày 28/05/1945, cờ Cách mạng đã được treo trên đỉnh tháp, hàng vạn nhân dân trong tỉnh tổ chức mít tinh, khởi nghĩa giành chính quyền từ tay thực dân Pháp và tay sai. Ngày 01/05/1975, Thị ủy Bà Rịa tổ chức mít tinh tại Nhà Tròn mừng chiến thắng đất nước hoàn toàn giải phóng. Nhà Tròn Bà Rịa được Bộ Văn hóa – Thông tin công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia ngày 05/06/1987.

Nhà Tròn chiếm một vị trí quan trọng, nổi bật giữa trung tâm hợp điểm của 2 đường 27/4/1975 ( Lê Lợi cũ) và đường Cách mạng tháng tám (Thành Thái cũ). Nhà tròn là điểm giao lưu chính của các con đường: với lộ 15 ở phía Tây là con đường chính nối liền Sài Gòn, Biên Hòa qua Bà Rịa đến Vũng Tàu; Phía Bắc từ Xuân Lộc theo lộ 2 đổ về; Phía Đông từ Đất Đỏ theo tỉnh lộ 23 và Phía Nam từ Long Hải theo đường 44 ra tỉnh lộ 23 xuống. Nhà Tròn còn là một đài quan sát từ xa rất tốt.

Di tích Nhà Tròn Bà Rịa nằm ngay trung tâm của Thị xã Bà Rịa có hình dáng khá đặc biệt. Được xây dựng từ thời Pháp, kiến trúc chính là một tháp chứa nước hình tròn có mái che, có chân đỡ tháp nước, phía dưới là nhà làm việc tạo thành một chân đế. Tháp cao 20m, có 8 trụ đỡ.

Tại đây ngày 25/8/1945 cờ cách mạng đã được treo trên đỉnh tháp, hàng vạn nhân dân khắp nơi trong tỉnh Bà Rịa do Đoàn thanh niên tiền phong dẫn đầu đã tổ chức mít tinh, tuần hành, khởi nghĩa giành chính quyền từ tay thực dân Pháp và phong kiến tay sai.

Chung quanh Nhà Tròn là một loạt các công sở, biệt thự do Pháp xây dựng với đường nét kiến trúc cổ như Hội đồng xã Phước Lễ nay là UBND thành phố Bà Rịa, nhà dành riêng cho sĩ quan. Năm 1954, nơi đây là trụ sở của Thanh niên tiền phong Bà Rịa nay là Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Châu Thành. Bungalow, nơi ăn uống vui chơi dành riêng cho sĩ quan gần giống như khách sạn nay là Công đoàn huyện Châu Thành, trụ sở sĩ quan gần giống như khách sạn hiện được chuyển thành Ủy ban mặt trận tổ quốc huyện Châu Thành.