Nhà thờ Giáo họ Hiếu Hiệp [Khám Phá Vẻ Đẹp]

a. Sự hình thành của giáo họ Hiếu Hiệp

Giáo họ Hiếu Hiệp cũng giống như giáo họ Hạ Hiệp, có đạo từ bao giờ chưa xác định được ngoài các cứ liệu đã nêu trên, còn một số cứ liệu khác có thể tham khảo:

– Theo Ni sư chùa Hiếu Hiệp thì khi xây dựng chùa Hiếu Hiệp vào đời Vua Cảnh Hưng đã có nhà thờ Hiếu Hiệp (?).

– Theo gia phả họ Giang ở Hiếu Hiệp, từ rất xa xưa, ho Giang có bốn chi tộc thì hai chi tộc “đi đạo” đó là hai chi tộc thuộc cụ tổ là cụ Trị và cụ Minh. Thời cấm đạo các cụ bên lương trong chi tộc cũng bảo vệ các Đấng các bậc.

– Các cụ thuộc họ Nguyễn Văn ở họ Hiếu Hiệp cho biết, họ Nguyễn Văn là người có đạo từ Thanh Hoá ra Hiếu Hiệp với 18 đinh đến nay đã được chín đời.

– Theo tài liệu của cha cố Gioan Lương Đình Nghi thì giáo họ Hiếu Hiệp có từ thời “Kẻ Bạc.” Có ý kiến cho rằng, Hiếu Hiệp thành họ đạo từ năm 1763 do cha già Thể ẩn ở Hiếu Hiệp trước rồi sau đó mới xuống Hạ Hiệp (thời cấm đạo).

b. Quá trình phát triển

– Thời cấm đạo

Cha già Thể bị bắt ở Hạ Hiệp nên Hiếu Hiệp “vô can” không bị án “Datô.” Thời “phân sáp” cũng không ảnh hưởng gì. Tuy vậy “lòng đạo” có bị chững lại. Khi có chiếu chỉ “tha đạo” thì nhiều người trở lại. Hiếu Hiệp thành họ đạo nề nếp.

– Thời Pháp thuộc

Giáo dân Hiếu Hiệp cư trú tại giáp tây làng Hiếu Hiệp có ba họ: họ Giang, họ Đỗ, và họ Nguyễn Văn. Lúc đầu họ Giang theo đạo về sau có họ Nguyễn Văn từ Thanh Hoá ra, trước năm 1945 hoạt động của tôn giáo thuận lợi, sôi nổi.

Nhà thờ Hiếu Hiệp đươc xây dựng từ năm 1803. Đó là ngôi nhà nhỏ bé bằng tre, lợp lá mía. Sau bị mối mọt, dột nát, năm 1905 mua một ngôi nhà gỗ 06 hàng chân, 05 gian làm nhà thờ, lúc đầu lợp bằng lá sau lợp bằng ngói. Ngôi nhà thờ này tồn tại đến năm 1991.

– Thời kỳ 1945 – 1954

Cũng như giáo họ Hạ Hiệp, giai đoạn này giáo họ Hiếu Hiệp cũng nằm trong vùng tạm chiếm, mọi sinh hoạt tôn giáo không gặp khó khăn gì. Thậm chí, họ đạo trở nên “có thần có thế” với mọi người xung quanh. Lòng đạo của giáo dân cũng trở nên sốt sáng hơn. Giai đoạn này cha già Hựu, cha già Đỉnh, cha già Trù, cha già Chí, cha già Tĩnh chăm sóc giáo họ.

– Thời kỳ 1954 – 1975

Năm 1954 giáo họ có 150 nhân danh, di cư vào Nam 117 người. Giáo họ trở nên vắng vẻ tiêu điều, giáo dân phân tâm chán nản.

Cải cách ruộng đất, cha cố Trạch và cha cố Phêrô Kiều Diễn bị quản chế. Trước đó ông Đỗ Văn Đốc, một giáo dân bị giết chết. Những sự cố ấy ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của giáo họ.

Những năm sau hiệp định Giơ-ne-vơ hoạt động của giáo họ được trở lại bình thường. Nhưng vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, thanh niên đi bộ đội, đi thanh niên xung phong, phụ nữ phải gánh vác nghĩa vụ trong gia đình ngoài xã hội. Cho nên mọi sinh hoạt của giáo họ chỉ còn lại ông bà già và trẻ con, dẫu vậy không có ai bỏ đạo.

– Thời kỳ 1975 đến nay

Năm 1991, nhà thờ cũ bị hỏng nặng, cha cố Gioan Lương Đình Nghi cho xây dựng nhà thờ mới. Giáo họ đã đổi đất cho hai gia đình để mở rộng khuân viên nhà thờ ra phía giáp đường làng. Nhà thờ được khởi công ngày 01. 5. 1991, xây dựng kiên cố, rộng rãi, từ đó hoạt động của giáo họ đi vào nề nếp và đóng góp tích cực cho phong trào sống đạo của Giáo xứ.

Những năm gần đây với sự chăm lo của Đức cha phụ tá Gioan Maria Vũ Tất. Và gần đây nhất là cha cố Luca Nguyễn Thế Truyền nghỉ an dưỡng tại giáo họ, lòng đạo được nâng cao, hoạt động của giáo họ càng ngày càng đi vào chiều sâu tâm linh hơn.

c. Giáo họ Hiếu Hiệp hiện nay

Quan thầy của Giáo họ là Thánh Giuse bạn Đức Trinh Nữ Maria, kính nhớ vào ngày 19/3 hằng năm. Hiện giáo họ có 30 hộ gia đình với 123 nhân danh, chiếm tỷ lệ 1,33% dân số địa phương.

Nhà thờ xây dựng năm 1991 với khuân viên rộng 1.080m2, diện tích sử dụng trong nhà thờ là 160m2, có tường bao xung quanh và cổng sắt. Vườn thánh có diện tích 700m2.

Năm 1995 xây nhà phòng rộng 04 gian cấp IV rộng 60m2 và xây tháp chuông cao 18m có một quả chuông tây nặng 120kg. Năm 2009 xây nhà giáo lý 02 tầng diện tích sử dụng 140m2.

d. Các Hội đoàn

1. Hội Thánh Giuse (Gia trưởng): 18 thành viên
2. Hội Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa (Hiền Mẫu): 28 thành viên
3. Gia Đình Chúa: 01 gia đình với 09 thành viên
4. Ca đoàn Đức Mẹ Vô Nhiễm: 27 thành viên
5. Thiếu Nhi Thánh Thể: 25 thành viên