Hang cá thần Văn Nho [Khám Phá Vẻ Đẹp]

Hang cá thần Văn Nho nằm trong một hang sâu tự nhiên có nước chảy từ trong lòng núi chảy ra. Khu vực này nằm trong lưu vực sông Âm, một nhánh của sông Chu. Suối cá này là nơi cung cấp nguồn nước chính cho sinh hoạt và sản xuất của nhân dân trong thôn, vì vậy thôn đã xây đập chắn ngang suối, vừa là để giữ cá ở lại vừa là để cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp.

Không ai biết suối cá này có từ bao giờ. Người dân nơi đây không ai dám đánh bắt cá để ăn. Họ coi đàn cá như vị thần luôn phù hộ, giúp dân làng có cuộc sống ấm no. Hằng ngày, bà con dân tộc Thái vẫn thay nhau mang thức ăn ra cho đàn cá và xem việc khách đến tham quan rải thức ăn cho cá là một thái độ thiện chí.

Cá thần Chiềng Ban sống rất ôn hòa với một số loài cá đồng lạc vào hang như cá chép, cá mài mại. Trên mình mỗi con cá đều óng lên màu sắc rất đẹp, miệng và vây cá có màu hồng, thân có màu đen tuyền, phía dưới bụng cá lại được “trang điểm” bằng màu bàng bạc; mỗi khi cả đàn cá hàng trăm nghìn con chao mình quẫy đuôi, mặt nước lại sóng sánh, lấp lánh, nhìn xa như có ánh bạc phản chiếu. Cá ở đây có nhiều kích cỡ, con lớn nặng khoảng 4 – 5kg, con nhỏ khoảng 400g. Đây cũng là loài cá Dốc được ghi trong Sách đỏ Việt Nam, thuộc bộ cá chép, tương tự như loài cá tại hai suối ở xã Cẩm Liên và Cẩm Lương.

Cảnh quan

Cũng như suối cá thần ở Cẩm Lương và Cẩm Liên, Hang cá thần Văn Nho cũng nằm dưới chân một ngon núi cao, phía trong là một hang ngầm, là nơi để đàn cá trú ngụ. Cửa hang rất hẹp, chỉ đủ cho đàn cá ra vào. Không một ai biết trong lòng hang rộng hẹp thế nào và bắt nguồn từ đâu.

Phía trên các suối cá đều có một hang động rất đẹp, nhân dân trong vùng coi đó là nơi ở của “thần cá”. Tại suối cá Chiềng Ban, hang này được gọi là Động Cá Thần, là nơi nhân dân bản địa thờ thần cá.

Cũng tại Động Cá Thần này, hai thủ lĩnh trong phong trào Cần Vương ở miền núi Thanh Hóa là Hà Công Bộ và Hà Văn Nho đã bị giặc Pháp bắt, tra tấn và đều bị chém đầu tại động thờ cá thần. Chính vì thế, suối cá thần và động thờ cá thần này có sức ảnh hưởng rất lớn đến đời sống tinh thần của người dân bản địa.

Hàng năm cứ sau tết, dân trong thôn lại tổ chức lễ hội cá thần rất to. Mỗi khi có việc phải đi xa mong thượng lộ bình an hay cầu phúc đỗ đạt, sức khỏe, người dân đều làm một lễ nhỏ mang đến động thờ cá thần với mong muốn được thần cá giúp đỡ.

Suối cá thần Chiềng Ban thực sự là một nét độc đáo mà thiên nhiên đã ưu ái ban tặng cho vùng đất Bá Thước – Thanh Hóa. Nơi đây, chứa đựng một tiềm năng du lịch lớn nếu kết hợp với hai suối cá ở Huyện Cẩm Thủy.