Đình Mỹ Hổ [Khám Phá Vẻ Đẹp]

Đình Mỹ Hổ thuộc làng Bảo Sơn, phường Liên Bảo, thị xã Vĩnh Yên, nay là làng Bảo Sơn, phường Liên Bảo, Thành phố Vĩnh Yên, Tỉnh Vĩnh Phúc.

Đối tượng suy tôn

Đình trước đây thờ Thất vị Đại Vương quê ở Lập Thạch, dưới thời vua Trần Nhân Tông đã có công dẹp giặc Nguyên Mông cứu nước. Tục truyền rằng Thất vị Đại Vương sau khi thắng giặc trở về vua ban tước thì cùng nhau hoá tại núi Đinh. Núi thuộc địa phận các phường Liên Bảo, Khai Quang của thành phố vĩnh yên và xã Kim Long, Huyện Tam Dương. Do đó, núi còn có tên gọi là “Lỗ Đinh Sơn Thất Vị Đại Vương”.

Tiểu sử và công trạng

Tương truyền bảy anh em họ Lỗ đều là con của ông Lỗ Trọng và bà Khổng Thị Liên, người quê xã Bồ Lý, Huyện Lập Thạch với nghề thuốc nam chữa bệnh. Ông bà sinh lần thứ nhất vào 25 tháng 10 năm Đinh Mùi, 1187 gồm 3 người con trai là Lỗ Văn Cường, Lỗ Văn Dũng và Lỗ Văn Mẫu. Lần thứ hai vào ngày 10 tháng 7 năm 1189 gồm 3 người con trai là Lỗ Văn Dực, Lỗ Văn Vũ và Lỗ Văn Đài. Lần sinh thứ ba vào ngày 10 tháng 4 năm Tân Hợi 1191 là một cô con gái Lỗ Thị Bồ, do là con thứ bảy trong gia đình nên cũng được gọi là Thị Bảy.

Khi lớn lên bảy anh em đã từng không thuần phục triều Trần, nhưng rồi được Thái Sư Trần Thủ Độ thu dùng, sáu anh em được phong chức quan điểu binh thị nội, người em út Lỗ Thị Bồ được phong làm tham mưu việc quân. Tháng 12 năm Đinh Tỵ, 1257, tướng nhà Nguyên là Ngột Lương Hợp Thai dẫn quân theo đường Đại Lý vào xâm lược nước Đại Việt. Bảy anh em họ Lỗ nhập vào đoàn quân cứu nước do Trần Thủ Độ chỉ huy và đều được phong chức tướng quân.

Ngày 12 tháng 12, quân Nguyên Mông tiến đến Bình Lệ Nguyên. Vua Trần Thái Tông tự thân đốc chiến, xông pha tên đạn. Bảy anh em khi ấy đang đánh giặc ở Sông Lô, liền đem quân tiếp ứng. Ngày 2 tết Mậu Ngọ (1258), Vua Trần Thái Tông ban cho sáu anh em trai mỗi người một thanh Long đao, Bà Bảy được ban tặng một đôi bảo kiếm. Bảy vị tướng họ Lỗ cho quân giết gà, lập đàn thề ước, tuyển mộ quân sĩ để bổ xung quân nhà vua. Sáng mùng 3 tết tiến quân đánh địch, trận chiến xảy ra vô cùng ác liệt, quân Nguyên Mông phải chạy về cố thủ ở xã Nhật Chiến. Đạo quân của bảy vị tướng cấp tốc vây kín quân giặc chém được hơn 1000 đầu giặc, số quân giặc do khiếp sợ nhảy xuống sông chết đuối, khiến dòng nước sông lô có lúc nghẽn tắc lại. Ngày ca khúc khải hoàn, bảy anh em được vua Trần tiến phong tước Đại Vương, riêng bà Lỗ Thị Bảy được ban tước hiệu đô dũng thống chế đại vương, đại tướng quân lại còn được ban thưởng rất hậu và phong đất ngụ lộc ở vùng Đinh Sơn ( Núi Đanh), nên gọi là thất vị Lỗ Đinh Sơn.

Về sau cả bảy vị đều hoá ở núi Đinh, Triều đình cho lấy ngày mùng 4 tháng giêng là ngày cúng giỗ chung. Sắc phong đề là Lỗ Đinh Sơn thất vị đại vương. Lại phong riêng cho bà Bảy là: Ả Lợi chàng lê Hùng Nữ công chúa.

Ca ngợi công lao của bảy anh em họ Lỗ, danh sĩ Cao Bá Quát có thơ vịnh:

Đứng lầu cao kiến Lỗ Đình Sơn

Hiệp cốt do văn kí bích man

Hải nội tức kiên vô chiến luỹ

Thặng lưu anh khí tại nhân gian

Nghĩa là:

Lầu cao vọng thấy Lỗ Đinh Sơn

Xương đã gửi cùng trong vách đá

Bể lặng đến nay không chiến luỹ

Mà khí thiêng còn ở nhân gian

Tế tự

Tưởng nhớ công lao của bảy anh em họ Lỗ nhân dân vĩnh yên đã lập đền thờ, đền thờ chính hiện còn các di tích thuộc 5 làng của phường Tích Sơn hiện nay gồm: đình Cả, miếu Khâu, miếu Sậu làng Sậu, miếu Tướng, Miếu Đậu thôn Long Đậu. Hiện nay đình thờ cả Hồ Chí Minh và các anh hùng liệt sĩ là con em của làng đã hy sinh vì sự nghiệp độc lập tự do của dân tộc.

Lễ hội

Hàng năm, vào ngày 25 tháng 10 Âm lịch, đình tổ chức lễ đại tiệc để tưởng nhớ công lao của Thất vị Đại Vương.

Tiệc Đình mỹ hổ là nét đẹp văn hoá truyền thống của dân làng nơi đây. Trong ngày tiệc, các cụ Thượng trong làng luôn nhắc nhở bà cong dân làng phải tưởng nhớ đến công lao to lớn của Bác Hồ, các vị Thành hoàng làng và các anh hùng …. đã hy sinh thân mình đem lại hạnh phúc ấm no cho dân làng. Bên cạnh đó, dân làng cũng dâng các vật phẩm để tế thần, sau đó là phần hội với các màn múa Sệnh tiền, múa dâng hương hoa lễ Phật. Các vị bô lão cũng răn dạy con cháu qua chúc thư về truyền thống đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ kẻ trồng cây” như:

“…Xóm làng hoà thuận

Nối nghiệp ông cha

Rạng rỡ quê nhà

Bảo Sơn – Mỹ Hổ”

“…Làm người sống ở nhân gian

Hỏi ai không muốn thanh nhàn, ấm êm

Trọng luân lý, kính bề trên

Rồi sau ta cũng sẽ nên tuổi già

Đôi điều nhắn với làng ta

Nhỏ to tâm sự, nhà nhà ngẫm suy”.

Tiệc hội đã thực sự mang lại niềm hân hoan phấn khởi cho bà con, góp phần xây dựng đời sống văn hoá vui tươi, lành mạnh và giữ gìn bản sắc văn hoá Dân tộc. Bên cạnh đó, làng Bảo Sơn cũng là một làng đã giữ gìn được danh hiệu Làng văn hoá cấp tỉnh trong 6 năm liền.