Đình – Chùa Hộ Lệnh [Khám Phá Vẻ Đẹp]

Quần thể di tích đình – Chùa Hộ Lệnh nằm ở xóm Trung của làng Hộ Lệnh, thuộc xã Điềm Thụy, Huyện Phú Bình, Tỉnh Thái Nguyên. Cách trung tâm Thành phố Thái Nguyên khoảng 22 km về phía Đông Nam. Xung quanh quần thể di tích đình – chùa Hộ Lệnh là xóm làng, có đồng ruộng thoáng mát xen kẽ với gò đồi tự nhiên, tạo nên phong cảnh đẹp, hấp dẫn du khách khi đến tham quan.

Đặc điểm

Theo văn bia “Hậu Thần Bi Ký” còn được lưu giữ tại Đình Hộ Lệnh đình được xây dựng vào triều Lê, năm Vĩnh Hựu thứ 4 (1738).

Đình Hộ Lệnh phụng thờ các vị Thành Hoàng làng là: Cao Sơn, Quý Minh và Tam Giang. Theo truyền thuyết dân gian, họ là những thuộc tướng phò giúp vua Hùng Vương đánh giặc giữ nước, lập nhiều công lớn và trở thành những anh hùng dân tộc được lưu truyền trong dân gian và được nhiều địa phương tôn thành “Thần Thành Hoàng làng” để thờ phụng và bảo hộ cuộc sống bình yên cho đân làng.

Đình Hộ Lệnh còn phối thờ vị anh hùng dân tộc Dương Tự Minh – một danh tướng tài dưới thời nhà Lý. Ông đã có công lớn chỉ huy đánh đuổi quân xâm lược Tống, bảo vệ và giữ vững vùng biên cương phía Bắc của nước Đại Việt xưa, vào thế kỷ 12. Ngoài ra, đình Hộ Lệnh còn thờ các Hậu thần, những người đã công đức ruộng đất, tu sửa đình.

Trải qua thời gian, đình Hộ Lệnh vẫn bảo lưu dáng vẻ kiến trúc uy nghi cổ kính. Di tích đình Hộ Lệnh không những có giá trị về lịch sử, kiến trúc nghệ thuật mà còn gìn giữ được một khối lượng hiện vật đa dạng, phong phú bao gồm: bia đá, ngọc phả, hoành phi, câu đối, đồ thờ cúng,…

Đình Hộ Lệnh đã được nhà nước công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia theo quyết định số 04 ngày 19 tháng 1 năm 2001.

Nằm trong quần thể di tích quốc gia đình Hộ Lệnh còn có chùa làng Hộ Lệnh, tên chữ là “Linh Quang Tự”. Chùa Hộ Lệnh đã được UBND tỉnh xếp hạng là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh vào năm 2010. Đình và chùa Hộ Lệnh nằm kề nhau tạo thành một quần thể di tích kiến trúc nghệ thuật cổ kính, trở thành một trung tâm sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng lâu đời, gắn bó mật thiết với cuộc sống của nhân dân nơi đây.

Hội lệ

Theo lệ làng, vào đầu năm Tết Nguyên Đán của dân tộc, thường các gia đình trong làng và khách thập phương đến đình thắp hương cầu may với quan niệm được Thần Thành Hoàng làng ban phúc cho cả năm luôn gặp sự may mắn.

Ngày mồng 4 tết (tháng giêng âm lịch) các cụ cao niên của làng tổ chức lễ cầu phúc, cầu tài, cầu bình yên và mở hội đình đầu xuân, tổ chức nhiều trò chơi dân gian.

Đến ngày mồng 2 tháng 2 (âm lịch) làng có tục làm lễ “Hạ điền”, ngày mồng 7 tháng 7 (âm lịch) lệ làng tổ chức lễ “Thượng điền”.

Ngày 20 tháng 10 (âm lịch) lệ làng tổ chức lễ “Lên lão làng” cho những người được tuổi lên lão từ 50 – 60 tuổi là nam giới.

Ngày hội lớn nhất hàng năm được tổ chức vào 30 tháng 10 (âm lịch), theo lệ làng quy định tất cả dân trong làng Hộ Lệnh từ 50 tuổi trở xuống tập trung đóng góp tiền, gạo, thịt dù ít hay nhiều mang đến đình làm cỗ mời các cụ từ 50 tuổi trở lên. Lễ hội này gọi là “Lễ lão ăn mày làng”. Sau khi tiến hành phần lễ cúng tế các vị thần xong dân làng tổ chức rước kiệu do trai làng phải là người chưa có vợ, đạo đức tốt đảm nhiệm và tiến hành các trò chơi dân gian, hội diễn văn nghệ quần chúng và các hoạt động thể thao như bóng truyền, cầu lông,… tạo nên không khí sinh hoạt vui vẻ sau một năm lao động, tình làng, nghĩa xóm càng gắn bó mật thiết hơn.